Wyjazd klubowy odcinek 2 - Józefów, Tarnowola, Górecko Kościelne

Data: 21 czerwca 2020
Miejsca: Józefów, Górecko Kościelne
Trasa: Tarnowola - Górecko Kościelne - tama na Szumie - Tarnowola
Długość trasy: 10 km

Po pięknej sobocie nastał trzeci, ostatni dzień wyjazdu. Ale zanim wróciliśmy do domu, spędziliśmy jeszcze bardzo krajoznawczą niedzielę. Najpierw pakowanie.

Ostatni rzut oka na PTSM.

I podjeżdżamy do znanego nam już kamieniołomu.

Wieża czynna od 10. Najbliższa czynna wieża itd. :(

Kamieniołom Babia Dolina to najbardziej rozległy kamieniołom na Roztoczu Środkowym, składający się z piaskowców i wapieni trzeciorzędowych.

Pozyskiwany z niego wapień wykorzystywany był i jest zarówno jako materiał budowlany, jak i tworzywo w pracowniach miejscowych kamieniarzy.

Ciekawostka: tutaj ćwiczyli żołnierze udający się na misje do Afganistanu.

Koniecznie chcemy zobaczyć józefowski kirkut.

Powstał w pierwszej połowie XVIII w. W okresie II wojny światowej został zniszczony (nagrobki posłużyły jako materiał do utwardzania dróg i innych celów budowlanych.). Obecnie znajduje się tu około 400 nagrobków w różnym stanie zachowania, ustawionych w 35 rzędach. Jest to jeden z najliczniejszych zachowanych na Lubelszczyźnie zespołów nagrobków. Macewa uznana jak dotąd za najstarszą pochodzi z roku 1743. Jest to wspólna macewa ojca i syna. Najmłodszy nagrobek upamiętnia osobę pochowaną w 1940.

Macewy wykonane są z wapienia z okolicznych kamieniołomów. Na ogół mają typowy kształt prostokąta zwieńczonego półokręgiem. Zawierają informacje o dacie śmierci, pochwałę zmarłego oraz charakterystyczną formułkę ,,niech jego/jej dusza zostanie zawiązana w woreczku żywych”.

Na stronie biblioteki w Józefowie znalazłam następujący opis symboli zawartych na macewach:
Dłonie w geście błogosławieństwa = zmarły pochodził z rodu kapłanów
Szafa z księgami = zmarły był uczonym, czytał Torę
Dłoń, moneta i skarbonka = zmarły był filantropem lub skarbnikiem
Dzban = zmarły był lewitą, pomocnikiem podczas nabożeństwa
Złamane drzewo = zmarł młodo
Świeca = kobieta.

Kolejnym punktem na niedzielnej mapie był zalew w Józefowie.

Akurat odbywał się tam zlot motocyklowy.

Kolejne ciekawe rzeźby.

Oczywiście rybka wzbudziła największe zainteresowanie.

foto od Eli

Żeby się tylko w coś nie zamieniła.

Obeszliśmy zalew dookoła.

Niedaleko zalewu w lesie znajduje się kolejne miejsce pamięci. To tutaj podczas egzekucji 13 lipca 1942 r. zginęło w sumie 1,5 tys. Żydów z Józefowa i okolicznych wsi (w tym kobiet i dzieci). Miejsce mordu jest regularnie odwiedzane przez hamburską policję, która w 2016 r. ufundowała również pomnik i tablice pamiątkowe.

Niemcy, którzy dokonali zbrodni, należeli do 101. Policyjnego Batalionu Rezerwy. Jednostka składała się przede wszystkim ze „zwyczajnych Niemców”, byli to głównie mężczyźni w średnim wieku – piekarze, rzemieślnicy, nauczyciele. Tylko nieliczni odmówili wykonania rozkazu.
Niezwykle - niezwykle - przejmujące słowa.

Koło zalewu wsiadamy do aut i jedziemy do Tarnowoli. Pelikan na pożegnanie.

Tarnowola. Z ciekawostek: podczas II wojny światowej, w nocy z 22 na 23 czerwca 1944 r., niedaleko Tarnowoli 9. kompania sztabowa AL wydostała się z niemieckiego okrążenia (akcja „Sturmwind II”).

Znów idziemy czerwonym szlakiem krawędziowym.

Spotkany grzybiarz prezentuje znalezisko.

Piękne, gęste lasy.

Dochodzimy do Górecka Kościelnego.

Dla przypomnienia, bo już kiedyś pisałam o Górecku: w 1648 r. miało tutaj miejsce objawienie św. Stanisława, który uratował wioskę przed spaleniem przez Kozaków oblegających Zamość. Po objawieniach wybudowano 3 kaplice: jedną w miejscu objawienia, drugą nad rzeką Szum, a trzecią w miejscu późniejszego kościoła.

Lody dla ochłody, ale nikt się nie skusił.

Aleja Dębów. Najstarszy z nich ma ponad 500 lat, a obwód drzewa wynosi około 7 metrów. Niektóre z dębów są puste w środku i można wejść do środka.
Kaplica pod Dębami, wzniesiona w 1881 r., stoi w miejscu kaplicy zbudowanej w 1648 r. W środku, w ołtarzu głównym w stylu rokokowym, w centralnej jego części znajduje się obraz św. Stanisława Biskupa, za ołtarzem zaś celowo pozostawiona przestrzeń, w której znajduje się pień sosny wiązany z objawieniami św. Stanisława.

foto od Eli

A tu już Kaplica na Wodzie, czyli na rzece Szum.

Dochodzimy do zapory na Szumie.

Zaporę wodną (typu ciężkiego "z ujęciem lewarowym wody do elektrowni wodnej") wybudowali własnymi siłami i na własny koszt mieszkańcy Górecka Kościelnego, Górecka Starego i kilku innych miejscowości na początku lat 60. - a zachęcił ich do tego ks. Aleksander Siwek, który wówczas był administratorem parafii. Ludzie wykorzystywali kamień zbierany na polach i w pobliskim kamieniołomie (w Józefowie, jak sądzę). Kamienna ściana ma wysokość ok. 20 metrów i długość ok. 50 m. Ale budowa nie zyskała wówczas przychylności władz i została uruchomiona dopiero pod koniec lat 70.

Teraz idziemy wzdłuż Szumu.

Ale nie za długo. Zostawiamy nasz czerwony szlak i skręcamy znów w stronę Tarnowoli.

Zapomniałam, jak się nazywa ten grzyb.

Teraz idziemy bez szlaków, tylko z mapą.

Dlatego musimy przecinać łąki i pola.

Znów zbierają się chmury.

Ileż razy można uciekać przed burzą?

Ale zdążyliśmy. Na zakończenie podjechaliśmy jeszcze do Górecka Kościelnego na obiad.

Chyba wszyscy zadowoleni z wyjazdu. Dzięki za przewspaniały weekend :)