Wycieczka do grodu pierwszych Piastów

Data: 29 grudnia 2020
Miejsca: Giecz i Gułtowy

Od rana lało. Zrezygnowaliśmy zatem z dłuższej wędrówki, ale wypadało jednak gdzieś się ruszyć. W Wielkopolsce ciekawych miejsc nie brakuje. Brat zaproponował wycieczkę do Giecza leżącego ok. 40 km od Gniezna i ok. 40 od Poznania – znanych jako pierwsze stolice państwa Piastów, jednakże to właśnie w Gieczu ród piastowski osiadł najpierw, jeszcze w czasach przedpaństwowych i przedchrześcijańskich. Miejscowość w formie Gdech notuje Gall Anonim w swojej Kronice polskiej. We fragmencie opisującym polskie siły bojowe Bolesława Chrobrego rozmieszczone w poszczególnych grodach Gall notuje, że miał on w Gieczu „300 pancernych i 2000 tarczowników”. Zwiedzanie zaczęliśmy od kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja.

Świątynia mieści się na dawnym podgrodziu. Jest to budowla romańska z XII wieku i jeden z najstarszych zabytków architektury romańskiej w Polsce. Mur ma grubość 110 centymetrów i jest oblicowany kostką granitową, na narożnikach kostką z piaskowca. 

Na licowaniu można zauważyć ślady powstałe w wyniku ostrzenia i polerowania mieczy - wierzono, że przyniesie to szczęście w bitwie.

Znajduje się tu grób Emila Drossela, który był nauczycielem w szkole w Gieczu. Jego wielką pasją było pszczelarstwo, któremu poświęcał cały swój wolny od nauczania czas. 

Giecz – nagrobek Emila Drossela

Widok od północnego-zachodu na niewielkie wzniesienie, na którym znajduje się otoczony murkiem kościół wraz z przy­ległym doń starym cmentarzem i drewnianą dzwonnicą. Z tej strony spoglądali też na kościół średniowieczni podróżni, nadciągający od strony Poznania traktem, który biegł do osady.

Przechodzimy stąd na pobliskie grodzisko wiodącą przez bagniste łąki groblą.

Poniżej jeden z budynków na terenie grodu - plebania zbudowana w XIX wieku na fundamentach wcześniejszej. Jest zabytkiem ujętym w ewidencji Wojewódzkiego Oddziału Państwowej Służby Ochrony Zabytków w Poznaniu jako obiekt cenny kulturowo. Szkoda, że jej stan jest taki, jak na zdjęciu.

Rezerwat Archeologiczny powstał na terenie dawnego wczesnopiastowskiego grodu, który za czasów Mieszka I i Bolesława Chrobrego stanowił jeden z najważniejszych ośrodków państwa pierwszych Piastów. Była to w IX i X wieku ważna siedziba piastowska, w której rodziła się polska państwowość. Od XVIII wieku miejsce to nazywane jest Grodziszczko. Na terenie grodu znajduje się XVIII-wieczny drewniany kościół parafialny Św. Jana Chrzciciela i Matki Bożej Pocieszenia, stojący niemal na ruinach dawnego kościoła kamiennego.

Plebania od innej strony

Odsłonięte fundamenty palatium i rotundy.

Obok grodu znajduje się osada edukacyjna z drewnianymi chatami otoczonymi drewnianym płotem palisadowym. Niestety z powodu pandemii - zamknięta.

Wczesnośredniowieczne grodzisko w Gieczu

Poniżej nagrobek przy kościele na terenie grodu.

Nie był to jednak koniec wycieczki. W drodze powrotnej odwiedziliśmy jeszcze wieś Gułtowy. Znajduje się tu kościół św. Kazimierza z 1737-1738 r., jednonawowy, o budowie szachulcowej, z dachem krytym gontem. Fundatorem był Marcin Skaławski, skarbnik poznański. W 1784 r. przy zakrystii dobudowano ceglaną, neogotycką kaplicę grobową Bnińskich. Drewniana wieża pochodzi z 1834 r. 

A to kolejny zabytek na terenie parku z II połowy XVIII wieku - barokowy pałac Bnińskich, wybudowany w latach 1780-1786 według projektu Ignacego Graffa, przekazany przez rodzinę Bnińskich Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Widok na kościół od strony parku.

Jak widać, w trakcie wycieczki pogoda poprawiła się znacznie.